Kuruluş Hikayesi

Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği Onursal Başkanı Sn. Merve Gürsel:

Dernek Kurma fikrinin ilk sahibi sevgili arkadaşım Danimarkalı John Sytmen’dir. John's Coffee kuruluşundan itibaren, hep Türk kahvesi ile ilgilenmiştir. Bir gün Tuğrul Şavkay dükkanına uğramış ve kendi markası için “gerçek” Türk kahvesi istemiştir. John Sytmen’de “gerçek” Türk kahvesini nasıl bulurum ve hangi çekirdekten yapılır, nasıl kavrulur vs konuları araştırmaya başlamıştır. Bulduğu kaynaklar hep Türk olmayan kaynaklardı ve bir yerden başlamak için Yemen'den çiğ çekirdek kahve ithalatını yapmıştır ve Tuğrul Şavkay’a güzel bir kahve kavurup, pişirip hazırlamıştır. İkisi de bu kahveyi beğenmiş fakat alışkın olamadıkları için bu kahveyi içememişlerdir. Kaynak ve referans olmayınca, bir türlü “gerçek” Türk kahvesi olup olmadığını da kesinleştirememişlerdir.

Seneler sonra, Specialty Coffee Association Europe (Amerika hariç tüm diğer ülkeleri kapsayan), kendi bünyesinde başarılı bir şekilde düzenlediği Espresso ve Cappuccino dünya şampiyonluğuna ilave bir şeyler yapmak istediler ve John Sytmen’de kendilerine Türk Kahvesi şampiyonluğunu yapalım diye teklif etmiştir. Hem bu şekilde Türk kahvesi bilgisi artacağını hem de Türk kahvesi dünyaca geliştirileceğini düşünmüştür. SCAE yönetim kurulu bu fikrini çok beğenmişlerdir. SCAE üyeler arasında Yunan üyeler de olduğundan lobi gücü de fazla olduğundan, bu yarışmanın adı İbrik World Championship olmuştur. 'Greek Coffee' teknik bilgiler ile donatılmış bir kural kitabı çıkarılmıştır. Sytmen’in, o dönemde halen John's Coffee'nın sahibi olan ve Türk kahvesine sahip çıkmaya çalışarak hem Türkiye'de yabancı olması hem de ticari bir avantaj sağlamaya çalıştığını düşünülecek bir hareket etmemiştir.

2007 senesinde, John's Coffee'de olan hisselerini satmıştır. Kendisinin Türk Kahvesiyle ilgili birkaç düşüncesi olduğunu MSA’dan Mehmet Aksel'e bildirerek kendi düşüncelerini dinleyecek bir kaç kişi davet edebilir misin diye sormuştur. John Sytmen ve Osman Serim ile birlikte Türk kahvesi hem adı, hem de kültürü elden gidiyor ve buna kimse sahip çıkmıyor diye bir konuşma hazırlamışlardır. Kendisinin Türkiye'de yabancı misafir olarak kaldığı için tek başıma sahip çıkmasının mümkün olmadığını ve bir ticari kuruluş da tarafsız olmayacağına göre o da sahip çıkmamalı diye düşündük. En doğrusu, bu misyonu üstlenmesi için bir dernek kurmak olduğunu kanaatine varılmıştır.

Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği (TKKAD) hakkında:

Geleneksel ve manevi mirasımız olan Türk kahvesinin kültürel değerine inanan, kültürümüzün ulusal ve uluslararası bilinirliğine katkıda bulunmak isteyen gönüllülerin bir araya gelmesiyle 2008 yılında kurulmuş ve resmen faaliyete geçmiştir. Dernek tüzüğümüzde belirtildiği üzere misyonumuz, ‘’Türk kahvesini kültürünü yaşayan bir değer haline getirmek. Sektörel sorunların çözümü için girişimlerde bulunmak, uluslararası referans ve akreditasyon kurumu özelliklerini kazanmak. Türk kahvesini üreten ve satan kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak. Türk kahvesinin tüketici sayısının artmasına çalışmak Kaybedilmekte olan kahve değerlerimize katkı sağlayacak girişimleri desteklemek ve bu konuda kamuoyu desteği oluşturulmasına gayret etmek. Önce ulusal sonra da uluslararası bilinirlik ve tanınırlık yaratmak, Türk kahvesinin geleneksel ve manevi mirasımız olan değerlerinin korunması ve geliştirilmesi konusunda şahıs ve kurumları teşvik etmek ve bilgi akışının sağlanmasına katkıda bulunmak. Bilimsel standartlar ve literatür oluşturup, gelecek nesillere bir değer bırakmak.

Türk Kahvesi Kültür ve Geleneği, Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırma Derneği aracılığı ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Somut Olmayan Kültürel Miras Komitesi tarafından temsili listeye alınmıştır.

UNESCO'nun uzmanlardan oluşan komitesinin onay vermesinin ardından, 2-8 Aralık tarihlerinde Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen komite toplantısında, Türk Kahvesi Kültürü ve geleneğinin temsili listeye girmesi kesinlik kazanış ardından Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNECSO), kültürlerarası barışçıl diyaloğun ve sürdürülebilir kalkınmanın itici gücü olması sebebiyle kültürel çeşitliliğin korunması ve desteklenmesini temel ilke olarak benimsemiştir.

Türk Kahvesi 17 Ekim 2013’de Somut Olmayan Kültürel Mirasımız listesine giren ‘’ilk kültürel sıvı’’ olarak kabul edilmiştir.

c